Исходный падеж выражает начальную точку движения или перемещения.
Аффиксы исходного падежа представлены в таблице.
Последняя гласная слова |
Аффиксы исходного падежа |
Слово заканчивается на гласную или звонкую согласную |
Слово заканчивается на глухую согласную |
a - ı - o - u |
-dan |
-tan |
e - i - ö - ü |
-den |
-ten |
Duvardan, çadırdan, arabadan, kapıdan, evden, vitrinden, dereden, kediden.
Вопросы исходного падежа Kimden? (От кого?) Neyden? (Отчего? Из-за чего? Почему?) Nereden? (Откуда?)
Sen bunu kimden aldın? Ben bunu Ali'den aldım. (Ты от кого это получил? Я получил это от Али.)
Sen neyden korkuyorsun? Ben köpekten korkuyorum. (Ты из-за чего боишься?Я боюсь из-за собаки.)
Sen nereden geliyorsun? Ben okuldan geliyorum. (Ты откуда пришёл? Я пришёл из школы.)
Если слово заканчивается глухой согласной f, s, t, k, ç, ş, h, p, то в аффиксе исходного падежа буква -d меняется на букву -t. То есть
вместо аффиксов -den, -dan используются аффиксы -ten, -tan.
Аффиксы исходного падежа к аффиксам принадлежности третьего лица добавляются с использованием буквы -n.
Onun arabasından, yatak odasından, onların evlerinden.
Существительные в исходном падеже обозначают отправную точку действия, причину или состояние.
Исходный падеж может применяться для выражения превосходной и сравнительной степени.
Bu ip kıldan ince. (Эта нить тоньше волоса.)
Sınıfta ondan çalışkan yok. (В классе трудолюбивее него нет.)
Bu bıçak kılıçtan keskin. (Этот нож острее сабли.)
Исходный падеж может использоваться в сочетании с послелогами: beri, sonra, başka, dolayı, önce, hariç.
Sabahtan beri çalışıyor. (Он работает с самого утра.)
Yemekten sonra gideriz. (Давай пойдем после обеда)
Senden başka herkes verdi. (Все сдали кроме тебя.)
Acılı yemekten dolayı midem ağrıyor. (Из-за острой еды у меня болит желудок.)
Yemekten önce ellerini yıkamalısın. (Перед едой нужно мыть руки.)
Ondan hariç herkes verdi. (Кроме него, все отдали.)
Аффиксы принадлежности могут стоять только перед падежными аффиксами.
Benim evimden, senin sınıfından, onun arabasından, bizim ailemizden.
Личные местоимения в исходном падеже принимают следующие формы:
Benden - от меня,
Senden - от тебя,
Ondan - от него, от неё,
Bizden - от нас,
Sizden - от вас,
Onlardan - от них.
Глаголы, управляющие исходным падежом:
Çıkmak (выходить), gelmek (приезжать), korkmak (бояться), inmek
(спускаться), hoşlanmak (нравиться), satın almak (покупать), almak
(взять), nefret etmek (ненавидеть), bıkmak (надоесть), bezmek (опротиветь),
usanmak (надоедать), kalkmak (вставать), bakmak (смотреть),
istemek (просить), alış veriş yapmak (покупать), getirmek (приносить),
sıkılmak (скучать), vazgeçmek (передумать), faydalanmak (пользоваться),
şüphelenmek (сомневаться), haber(-i) olmak (быть осведомлённым),
bahsetmek (вести речь), utanmak (стыдиться), kovmak (выгонять), atmak
(выкидывать).
1. Saat beşte evden çıktım. (Çıkmak > Nereden)
2. Ben de iki saat önce işten geldim. (Gelmek > Nereden)
3. Sen köpekten korkuyor musun? (Korkmak > Kimden)
4. Ben senin babandan çok korkuyorum. (Korkmak > Neyden)
5. Saat üçte otobüsten indim. (İnmek > Nereden)
6. Ben bu çocuktan hoşlanmıyorum. (Boşlanmak > Kimden)
7. Sen Türk yemeklerinden hoşlanıyor musun? (Hoşlanmak > Neyden)
8. Ben pazardan değil, mağazadan aldım . (Satın almak > Nereden)
9. Ben pazardan bir gömlek aldım. (Satın almak > Nereden-Ne)
10. Erol o kalemi benden aldı. (Almak > Ne-Kimden)
ll. Ben bu kitabı kütüphaneden aldım. (Almak > Ne-Nereden)
12. Ben bu ayakkabıdan nefret ediyorum. (Nefret etmek > Neyden)
13. Ben bu adamdan nefret ediyorum. (Nefret etmek > Kimden)
14. Sultan artık arabasından bıkmış. (Bıkmak > Neyden)
15. Yahya artık bu kızdan bıkmış. (Bıkmak > Kimden)
16. Said de artık arabasından bezmiş. (Bezmek > Neyden)
17. Meryem artık çocuklardan bezmiş. (Bezmek > Kimden)
18. Bu çocuklardan usandım artık. (Usanmak > Kimden)
19. Bu işlerden usandım artık. (Usanmak > Neyden)
20. Birden yerinden kalktı. (Kalkmak > Nereden)
21. Çocuklar pencereden dışarıya bakıyorlar. (Bakmak > Nereden-Nereye)
22. Sabahleyin babamdan para istedim. (İstemek > Kimden-Ne)
23. Biz her zaman bu dükkandan alış veriş yapıyoruz. (Alış veriş yapmak > Nereden)
24. Abim bana Almanya'dan çok güzel bir oyuncak getirdi. (Getirmek > Nereden-Ne)
25. Ben de artık bu fılmden sıkıldım. (Sıkılmak > Neyden)
26. Ben senden vaz geçemem. (Vaz geçmek > Kimden)
27. İsmail bu fikrinden vazgeçmez. (Vazgeçmek > Neyden)
28. Biz bu çocuktan faydalanabiliriz. (Faydalanmak > Kimden)
29. Bu kitaptan faydalanabilirsiniz. (Faydalanmak > Neyden)
30. Biz de Taner'den şüpheleniyoruz. (Şüphelenmek > Kimden)
32. Fatma'dan haberin var mı? (Haber(-i) olmak > Kimden)
33. Dünkü kavgadan haberin var mı? (Haber(-i) olmak > Neyden)
34. Dün yine senden bahsettik. (Bahsetmek > Kimden)
35. Her zaman askerlik anılanndan bahsediyor. (Bahsetmek > Neyden)
36. Ferhat bu kızdan çok utanıyormuş. (Utanmak > Kimden)
37. Ben de onun bu sözlerinden utandım. (Utanmak > Neyden)
38. İki yıl önce babası onu evden kovmuş. (Kovmak > Kimi-Nereden)
39. Asım'ı da işten atmışlar. (Atmak > Kimi-Nereden)